op BEZOEK bij DE HENNEPMAKERS

Hennep: tal van toepassingen

In Europa wordt steeds meer hennep verbouwd, maar toch wordt die maar zelden verwerkt tot kleding. Niet dat het hier ontbreekt aan een goede kwaliteit, Europese hennep wordt vaak juist als superieur beschouwd vanwege zijn lange vezellengte, maar toch wordt die vaker gebruikt voor andere producten en toepassingen. Bijvoorbeeld in veevoer, als kattenbakvulling, in de bouw (zowel verwerkt in beton als verwerkt tot isolatiemateriaal), in de auto-industrie, er wordt spijsolie van gemaakt, of sigarettenvloeipapier.
Tal van toepassingen, maar niet in de textiel. Dat is anders geweest. Niet eens zo heel lang geleden werden niet alleen touwen van hennep gemaakt, maar bijvoorbeeld ook zeilen, papier en kleding. Met de komst van de kunststofindustrie kreeg de hennepteelt al een eerste klap te verwerken, de doodsteek was het verbod op de teelt in het kader van anti-drugswetgeving in de Verenigde Staten en direct daarna ook in Europa.
"Daarna is er ook niet meer geinvesteerd in de verwerking van hennep," zegt Robert Hertel, de ceo van het Duitse bedrijf Hemp Age. "Niet alleen zijn de machines - weefmachines, spinmachines - gedemonteerd en naar China gebracht, ook de kennis verdween daarmee uit Europa. En ik zie het nog niet terugkomen."
Hertel is niet de enige die er zo over denkt. Ook andere experts zijn van mening dat het voor hennep in Europa gewoon te laat is: de know-how is weg en het zal jaren duren voordat die weer is opgebouwd. Daarentegen is de kennis in China groot. Daar zijn de meeste hennepboeren, daar kan de hennep worden gesponnen, geweven of gebreid, en daar kan het doek ook tot kleding worden verwerkt. Toch is niet iedereen zo sceptisch. Er wordt door meerdere universiteiten en bedrijven nog steeds gewerkt aan een nieuwe toekomst voor hennep-textiel in Europa.

Hemp Age, onze belangrijkste leverancier van kleding, participeert in een groot hennepverwerkend bedrijf in Qingdao, een Noord-Chinese havenstad met meer dan zeven miljoen inwoners, gelegen aan de Gele Zee. De hennep-stoffen op de website van ECOTEX kopen we rechtstreeks bij hetzelfde bedrijf in. Ze worden naar ons vervoerd in containers, per boot of met de trein. In de streek rondom de stad wordt veel hennep verbouwd, evenals verder naar het zuidwesten, in de provincie Shanxi. Hemp Age is in China niet alleen actief als kledingproducent, maar steekt ook tijd en geld in het onderzoek naar de vezelverwerking.

Het scheiden van de vezel

Hennep is een sterke en snel groeiende plant, die in enkele maanden tijd wel vier meter hoog kan worden. Het oogsten gebeurt met speciale maaimachines, die sterk genoeg zijn om de plant af te snijden. Na de oogst wordt de hennep op traditionele wijze geroot. Bij dat roten worden de plantdelen opgelost die de bastvezel verbinden met het houtachtige binnenste. Dit gebeurt in water, meestal kleine poelen.
Na voltooiing van het roten worden de hennepstelen gedroogd en opgeslagen, waarna de bast gebroken kan worden en verwijderd. Het breken en verwijderen gebeurt vaak nog handmatig.

Het spinnen

Van de gedroogde hennep worden bundels gemaakt, die naar de spinnerij worden gebracht. De stengels worden door gesorteerd en gekookt in caustic soda, waardoor de 'lijm' (pectine en lignine) in de plantencellen worden opgelost. Dit gebeurt in een gesloten systeem, dat niet schadelijk is voor het milieu.
De vezels worden vervolgens gewassen en gedroogd, en verschillende keren gekamd. Na het kammen worden ze op lengte gesorteerd: de fijnere, langere vezels worden geselecteerd om verwerkt te worden tot garen (pure hennep of gemengd met andere vezels), de kortere vezels worden samen met ander kortvezelig materiaal (hier bijvoorbeeld biologische katoen) direct gesponnen.

Verdere verwerking

Nadat de vezels tot garen zijn gesponnen, zijn ze klaar om verwerkt te worden in een weefsel of als gebreide stof. In sommige onderdelen van de fabriek wordt volcontinu gewerkt: 24 uur per dag, in drieploegen-dienst. De arbeiders in de dagploeg krijgen na elke vierde dag een dag vrij, de vroege en late ploegen na elke derde dag.
Als werkzaamheden extra alertheid vereisen (bijvoorbeeld het sorteerwerk) dan worden er kortere dagen gewerkt. Arbeiders krijgen vanuit de fabriek een huis, kinderopvang en school, medische verzorging en toegang tot sportfaciliteiten. De fabriek is Fair Wear gecertificeerd.
Het verven en het maken van de kleding vindt plaats in een andere locatie. Voor het verven worden alleen kleurstoffen gebruikt die voldoen aan de eisen van de GOTS of IVN-standaard. Optische witmakers worden niet gebruikt.

Certificering

Hennepgaren- en doek wordt voor zover wij weten niet volgens GOTS-eisen geproduceerd. "Waarom zou je ook?" zegt Robert Hertel van Hemp Age. "De boeren waar wij de hennep bij kopen, verbouwen hun gewassen op kleine akkers. Om dat te laten certificeren is enorm duur. De kostprijs van hennep ligt nu al ongeveer vijf keer hoger dan die van bijvoorbeeld katoen, en zo'n certificering zou de prijs alleen maar verder opdrijven. Bovendien is het niet nodig. Hennep wordt overal ter wereld verbouwd op een manier die volledig bio is: zonder gebruik van onkruidverdelgers of insecticiden. Een certificering zou zijn doel helemaal voorbij schieten."

Kwaliteitscontrole van het geweven doek.